Είναι από τις πιο προικισμένες περιοχές της Ελλάδας η Μεσσηνία, με εντυπωσιακές ακτές αλλά και πλούσια ενδοχώρα, με ένδοξο παρελθόν που έχει αφήσει παντού τα σημάδια του, από την αρχαιότητα έως τα πιο σύγχρονα γεγονότα που χάραξαν τις σελίδες της ελληνικής ιστορίας.
Ημέρα 1η – Καλαμάτα
Η Καλαμάτα, η πρωτεύουσα της Μεσσηνίας, είναι χτισμένη στην καρδιά του Μεσσηνιακού κόλπου. Απέχει 223 χιλιόμετρα από την Αθήνα (μόλις 2,5 ώρες μέσω σύγχρονου αυτοκινητοδρόμου) και είναι μια πόλη σύγχρονη με δημόσιες υπηρεσίες, πανεπιστημιακά τμήματα, νοσοκομείο και διεθνές αεροδρόμιο. Έχει έντονη νυχτερινή ζωή χειμώνα και καλοκαίρι, στο ιστορικό κέντρο και την παραλία. Από τις αθλητικές εκδηλώσεις που διοργανώνονται εκεί ξεχωρίζουν τα Παπαφλέσσεια (στίβος) και το Κύπελλο Καλαμάτας (ρυθμική γυμναστική), ενώ από τις πολιτιστικές το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού.
Η ιστορία της Καλαμάτας ξεκινά από τον Όμηρο και συνεχίζεται αδιαλείπτως ως το ύστερο βυζάντιο, όταν περνά διαδοχικά στα χέρα Φράγκων, Τούρκων, Ενετών και ξανά Τούρκων ως την πανηγυρική απελευθέρωση το 1821, που θεωρείται και το σημαντικότερο γεγονός της μακρόχρονης ιστορίας της.
Ξεκινάμε την βόλτα μας από το Κάστρο της Καλαμάτας, που χτίστηκε στις αρχές του 13ου αιώνα στο βορειοδυτικό τμήμα της πόλης, πάνω από τον ποταμό Νέδοντα. Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο σπουδαίος πεζογράφος Ζαχαρίας Παπαντωνίου, που διετέλεσε νομάρχης Μεσσηνίας, το διαμόρφωσε σε αλσύλλιο, ώσπου ο σεισμός του 1986 κατέστησε πολλά τμήματά του επικίνδυνα, οπότε το κέντρο του πλέον δεν είναι επισκέψιμο. Απολαμβάνουμε τη θέα προς το ιστορικό κέντρο της Καλαμάτας και αναπολούμε τις εποχές της αίγλης του, όταν στο Κάστρο ζούσε η «Πριγκιπέσσα Ιζαμπώ», από το πολυδιαβασμένο μυθιστόρημα του Άγγελου Τερζάκη.
Ακολούθως κατεβαίνουμε στην Μονή Καλογραιών, που είναι αφιερωμένη στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη και είναι ο τόπος όπου φτιάχνεται το ονομαστό Καλαματιανό μαντήλι, με ιστορία μεγαλύτερη των 200 ετών και συνεχίζουμε τη βόλτα μας στην γραφική Παλιά Πόλη της Καλαμάτας, σύγχρονο στέκι της νεολαίας, λόγω των πολλών καφέ και μπαρ που έχουν ανοίξει στα παραδοσιακά κτήρια. Δεκάδες αρχοντικά, λιθόχτιστες εκκλησίες, μουσεία και καταστήματα με τοπικά προϊόντα, προσκαλούν τους επισκέπτες, που πρέπει οπωσδήποτε να κάνουν μια στάση στο βυζαντινό εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων, την επιβλητική εκκλησία της Υπαπαντής του Σωτήρος στην πλατεία Υπαπαντής, το Αλεξανδράκειο Γηροκομείο, το Δημοτικό Ωδείο, το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Καλαμάτας και το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας.
Στην πλατεία 23ης Μαρτίου, από όπου διαβαίνουμε αμέσως μετά, βρίσκεται το ιστορικό εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων, όπου κηρύχθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, στις 23 Μαρτίου η Επανάσταση του 1821. Στα δρομάκια γύρω από αυτήν βρίσκονται καφεκοπτεία, παραδοσιακοί καφενέδες και φούρνοι, που φροντίζουν να γεμίζουν τον αέρα της περιοχής με τις υπέροχες μυρωδιές από τα καλούδια τους. Κατεβαίνουμε την οδό Αριστομένους, έναν από τους πιο κεντρικούς και πιο όμορφους δρόμους της Καλαμάτας, χαζεύοντας τα παλιά, όμορφα κτήρια, ώσπου να φτάσουμε στο Τελωνείο, στο λιμάνι. Το κτήριο του ξενοδοχείου REX, το Δημαρχείο Καλαμάτας, η πλατεία Βασιλέως Γεωργίου με την σύνθεση «Ελευθερία» που έχει στηθεί στο μέσον της, με τους ήρωες της ελληνικής Επανάστασης, Παπαφλέσσα, Κολοκοτρώνη, Μαυρομιχάλη, το κτήριο της Τράπεζας της Ελλάδος, το Πνευματικό Κέντρο, όπου φιλοξενούνται η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Καλαμάτας και η Λαϊκή Βιβλιοθήκη, αλλά και το Πάρκο Σιδηροδρόμων, το μοναδικό στο είδος του υπαίθριο μουσείο, έκτασης 54 στρεμμάτων.
Η διάσημη παραλία της Καλαμάτας είναι πλέον μπροστά μας και εμείς παίρνουμε τηνλεωφόρο Ναυαρίνου με τα μεγάλα πεζοδρόμια με τους φοίνικες για να απολαύσουμε τον περίπατο πλάι στη θάλασσα, με μοναδικές εικόνες. Η λεωφόρος Ναυαρίνου συγκεντρώνει την «ζωή» της πόλης, ιδίως κατά τους θερινούς μήνες, καθώς είναι δεκάδες τα μαγαζιά που ανοίγουν εκεί. Η παραλία της Καλαμάτας, ακριβώς από κάτω είναι από τις λίγες σε όλη την Ελλάδα, όπου μπορεί να κάνει κανείς μπάνιο μέσα στο κέντρο της πόλης, οπότε αν θέλουμε μπορούμε να δροσιστούμε εκεί και να συνεχίσουμε την ξενάγηση στην πόλη αμέσως μετά. Η παραλία έχει βραβευτεί με γαλάζια σημαία, είναι στρωμένη με ψιλό βότσαλο και βαθαίνει ομαλά, ενώ το γεγονός ότι βρίσκεται στο κέντρο του κλειστού Μεσσηνιακού Κόλπου της εξασφαλίζει ζεστά και ήσυχα νερά.
Άλλες επιλογές για μπάνιο στην Καλαμάτα είναι η παραλία στο λιμάνι και τα Βραχάκια, ενώ σε μικρή απόσταση υπάρχουν οι οργανωμένες παραλίες της Βέργας και του Αλμυρού.
Ημέρα 2η – Δυτική Μάνη
Ξεκινάμε από την Καλαμάτα και τραβάμε ανατολικά προς μια από τις πιο ξεχωριστές περιοχές της Μεσσηνίας, με δική της ταυτότητα και χαρακτήρα. Πρόκειται για την Δυτική Μάνη, που λέγεται και Έξω Μάνη με τα μικρά χωριουδάκια, χτισμένα στη σκιά του κατάφυτου Ταΰγετου, με τα φαράγγια, τα βυζαντινά μοναστήρια, τους μανιάτικουςπύργους αλλά και τις εντυπωσιακές παραλίες.
Ο πρώτος εντυπωσιακός πύργος που συναντάμε είναι ο Πύργος των Καπετανάκηδων σταΣωτηριάνικα. Δεσπόζει στην κορυφή ενός λόφου, χτίστηκε τον 18ο αιώνα, είναι τριώροφος, διαθέτει πάνω από 100 πολεμίστρες και ανήκε στους Καπετανάκηδες, πολλοί από τους οποίους πολέμησαν κατά την επανάσταση. Εισερχόμενος, ο επισκέπτης συναντά έναν τάφο, μέσα στον οποίο διακρίνεται ακόμα ένας ανθρώπινος σκελετός. Δεν αναγράφεται κανένα στοιχείο αναφορικά με τον νεκρό, πιθανότατα όμως να ήταν κάποιο μέλος της οικογένειας.
Συνεχίζουμε προς την Μονή Ανδρουμπεβίτσης, κοντά στο Σταυροπήγιο, που υπολογίζεται πως χτίστηκε μεταξύ 12ου – 13ου αιώνα και είναι βυζαντινό κτίσμα με στοιχεία μανιάτικης αρχιτεκτονικής.
Κατόπιν οδεύουμε προς το Κάστρο της Ζαρνάτας, ένα εντυπωσιακό οχυρό μεταξύ των οικισμών Κάμπος και Σταυροπήγιο. Σήμερα, στο ψηλότερο σημείο του, δεσπόζει ένας τριώροφος πύργος ύψους 15 μ. περίπου, και δίπλα σε αυτόν μία πενταώροφη οικία στην οποία διέμεναν οι καπεταναίοι της περιοχής. Οι επισκέπτες του κάστρου της Ζαρνάτας μπορούν, επίσης, να δουν τμήματα του μεσαιωνικού τείχους, κάποιες τοιχογραφίες του 15ου αιώνα στον εγκαταλελειμμένο ναό του Αγίου Νικολάου, και την εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, η οποία ανεγέρθηκε στη μέση του κάστρου γύρω στο 1776.
Συνεχίζουμε προς την καρδιά της Έξω Μάνης και περνάμε από τον Πύργο του Πατριαρχέαστο Προσήλιο για να φτάσουμε στο, κατά πολλούς, πιο όμορφο χωριό της περιοχής, τηνΚαρδαμύλη. Η πετρόχτιστη, παραθαλάσσια πολιτεία διαθέτει ιστορία χιλιάδων ετών, καθώς ήταν και το κύριο λιμάνι της ισχυρής αρχαίας πόλης-κράτους της Σπάρτης. Ο τοπικός μύθος θέλει τους τάφους των δίδυμων αδερφών της ωραίας Ελένης, των Διόσκουρων Κάστορα και Πολυδεύκη, να βρίσκονται στον απόκρημνο λόφο που βλέπει στη θάλασσα πίσω από το σημερινό χωριό, όπου υπάρχουν λαξεμένες στον κάθετο βράχο κάτω από το μεσαιωνικό κάστρο του 12ου αι. οι ορθογώνιες κοιλότητες δύο ελληνιστικών θαλαμοειδών τάφων.
Η Παλιά Καρδαμύλη, αυτό το οχυρωμένο σύμπλεγμα από πυργόσπιτα, κρύβει δεκάδες αξιοθέατα, συνυφασμένα με την ιστορία της. Ο επιβλητικός, Πύργος Μούρτζινου, που ήταν προσβάσιμος μέσω ξύλινης ανασυρόμενης γέφυρας, είναι ανακηρυγμένο ιστορικό διατηρητέο οχυρό συγκρότημα, ενώ μέσα λειτουργεί το Μουσείο των Μούρτζινων και στην είσοδό του δεσπόζει ο επτανησιακής τέχνης ναός του Αγίου Σπυρίδωνα.
Στην Καρδαμύλη καταλήγει το κατάφυτο φαράγγι του Βυρού, που μαγνητίζει τους φυσιολάτρες με τις αμέτρητες πεζοπορικές διαδρομές και την εκπληκτική θέα στις κορυφές του Ταΰγετου. Το Παλιό Τελωνείο της Καρδαμύλης είναι το γραφικό, μικρό συγκρότημα κτηρίων που βρίσκεται στο παλιό λιμάνι του ομώνυμου οικισμού, ενώ ακριβώς μπροστά, βρίσκεται ένα ακόμα κόσμημα του χωριού, το καταπράσινο νησάκι Mερόπη (ή Αμυγδαλόνησος), πάνω στο οποίο σώζονται ερείπια ενετικών τειχών και η μονόκλιτη καμαροσκέπαστη βασιλική της Kοίμησης της Θεοτόκου (1779). Πάνω από το παλιά λιμάνι της Καρδαμύλης στέκεται και η λεγόμενη Βάρδια των Δημητρέων, πύργος παρατηρητήριο που επόπτευε την περιοχή.
Λίγο έξω από την Καρδαμύλη συναντάμε το Φαράγγι του Φονέα, που λέγεται αλλιώς Φαράγγι της Νούπαντης και ξεκινά από τη Μονή Βαϊδενίτσας για να καταλήξει στην παραλία του Φονέα, με τα κρυστάλλινα νερά. Για να διασχίσει κανείς το φαράγγι θα χρειαστεί πεντέμισι με εξίμισι ώρες, σε μια διαδρομή που χωρίζεται σε τρία τμήματα και κατά μήκος της οποίας θα δει το Μοναστήρι Βαϊδενίτσας, τον Πύργο του Κιτρινιάρη, τοΜοναστήρι Σαμουήλ και το Μονοκάμαρο Πετρογέφυρο.
Αν δεν είστε λάτρεις της πεζοπορίας πάντως, δεν σημαίνει πως δεν μπορείτε να απολαύσετε την καταπληκτική παραλία του Φονέα με τον χαρακτηριστικό βράχο που τη χωρίζει στα δύο, καθώς βρίσκεται καλά «κρυμμένη» στο τέλος ενός μονοπατιού ανάμεσα σε δέντρα. Άλλες επιλογές για αξέχαστες βουτιές στη Δυτική Μάνη είναι επίσης η παραλία Καλογριάς, η πιο διάσημη, πολυσύχναστη και οργανωμένη παραλία της περιοχής, σε απόσταση 6,5 χιλιομέτρων από την Καρδαμύλη, αλλά και η παραλία της Στούπας, με γαλαζοπράσινα νερά, χρυσή ψιλή άμμο, αμέτρητες ομπρέλες και ξαπλώστρες και κόσμο που πηγαινοέρχεται ασταμάτητα.
Ημέρα 3η – Μεσσήνη
Αλλάζουμε ρότα και ξεκινάμε την περιήγηση προς τα δυτικά. Δεν μπορούμε παρά να ξεκινήσουμε από την Μεσσήνη, που απέχει μόλις 10 χιλιόμετρα από την Καλαμάτα και είναι μια γραφική μικρή πολιτεία, γνωστή και ως «Νησί», το όνομα που είχε επί Φραγκοκρατίας. Από εκεί κατευθυνόμαστε προς την αρχαία Μεσσήνη, έναν από τους σπουδαιότερους αρχαιολογικούς χώρους της Μεσσηνίας, αλλά και όλης της Ελλάδας.
Αφιερώνουμε όλο το χρόνο που απαιτείται για να γνωρίσουμε καλά αυτή την αρχαία πόλη, που βρίσκεται πολύ κοντά στο χωριό Μαυρομμάτι και ακόμα και σήμερα ανασκάπτεται και αποκαλύπτεται σταδιακά. Σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία, οικοδομήθηκε το 369 π.Χ. από τον Θηβαίο στρατηγό Επαμεινώνδα, ύστερα από τη μάχη των Λεύκτρων, στην οποία νίκησε τους Σπαρτιάτες, εισέβαλε στη Λακωνία και ελευθέρωσε τους Μεσσήνιους από τη σπαρτιατική κυριαρχία και πήρε το όνομά της από τη μυθική, προδωρική βασίλισσα της χώρας, που ήταν κόρη του Αργείου βασιλιά Τρίοπα και σύζυγος του Λάκωνα Πολυκάονα. Σύμφωνα με τον Παυσανία, η Μεσσήνη θεοποιήθηκε περί τον 10ο αιώνα π.Χ. και σταδιακά ανακηρύχθηκε σε μία από τις κύριες θεότητες της πόλης.
Το τείχος που περιέβαλλε την Αρχαία Μεσσήνη έχει συνολικό μήκος 9 χιλιομέτρων και είχε δύο μνημειακές πύλες, την εντυπωσιακή Αρκαδική Πύλη (ή πύλη της Μεγαλόπολης) και τη Λακωνική, η οποία δεν σώζεται. Το Θέατρο της Μεσσήνης είναι το πρώτο μνημείο που συναντά κανείς στον αρχαιολογικό χώρο, ενώ ανάμεσα στο Θέατρο και την Αγορά της Αρχαίας Μεσσήνης, αποκαλύφθηκε η Κρήνη της Αρσινόης. Το Ασκληπιείο ήταν ο επιφανέστερος χώρος της Αρχαίας Mεσσήνης, κέντρο της δημόσιας ζωής της πόλης, που λειτουργούσε παράλληλα με την αγορά. Σώζονται ακόμα το Στάδιο και το Γυμνάσιο, σε μια αρχαία πολιτεία που πολλοί θεωρούν ως την καλύτερα σωζώμενη ως τις μέρες μας.
Αναχωρώντας από την αρχαία Μεσσήνη, επισκεπτόμαστε το Κάστρο της Ανδρούσας, το μεσαιωνικό κτίσμα του 13ου αιώνα, από το οποίο σώζονται σημαντικά ερείπια, μεταξύ αυτών οι κανονίστρες και το παρατηρητήριο. Σήμερα στο χώρο αυτό γίνονται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Είναι ώρα για θάλασσα και οι επιλογές μας είναι και πάλι πολλές. Στη θέση Μπούκα, μόλις τέσσερα χιλιόμετρα από το κέντρο της Μεσσήνης, υπάρχει μια θαυμάσια παραλία, μία από τις μεγαλύτερες και πιο οργανωμένες παραλίες της Μεσσηνίας. Εναλλακτικά, μπορούμε να συνεχίσουμε προς την παραλία της Βελίκας, με την ψιλή χρυσή άμμο και τα δέντρα ή προς την παραλία του Πεταλιδίου, που απέχει 15 χιλιόμετρα από τη Μεσσήνη. Βρίσκεται ακριβώς πριν το λιμανάκι του παραθαλάσσιου οικισμού που αποτελεί ένα αναπτυσσόμενο θέρετρο της Μεσσηνίας, έχει μήκος 300 μέτρα και είναι στρωμένη με χοντρά βότσαλα, ενώ ο βυθός είναι αμμώδης.
Πηγή: https://blog.terrabook.com/
1 Σχόλιο
yperoxos proorismos!