Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα!

Ο Μάρτιος, τρίτος μήνας του πολιτικού έτους, αρχικά ήταν ο πρώτος μήνας του ρωμαϊκού ημερολογίου και πήρε το όνομά του από τον θεό Άρη.

Στην Αρχαία Ρώμη γιορτάζονταν τα Ματρωνάλια (1 Μαρτίου), τα Αγωνάλια (μέχρι 27 Μαρτίου) και τα Λιμπεράλια (25 Μαρτίου). Στην Αθήνα, γιορτάζονταν τα Μυστήρια εν Άγραις, τα Διάσια και τα Μεγάλα Διονύσια.

Ο Μάρτιος συνδέεται με τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή και την Εθνική Εορτή της 25ης Μαρτίου, που εορτάζει την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Στην ελληνική παράδοση, ο Μάρτιος φέρει το έθιμο του «Μάρτη», μια στριμμένη κλωστή που φορούν τα παιδιά για προστασία από τον ήλιο.

Ο μήνας έχει συνδεθεί και με λαϊκές παραδόσεις, όπως οι «Ημέρες της Γριάς» και άλλες διηγήσεις για τον καιρό και τη συμπεριφορά του.

Παροιμίες για τον Μάρτιο

• Μήδε ο Μάρτης Καλοκαίρι, μήδ’ ο Αύγουστος Χειμώνας.
• Μάρτης είναι νάζια (χάδια) κάνει, πότε κλαίει, πότε γελάει.
• Μάρτη, Μάρτη βροχερέ κι Απρίλη δροσερέ.
• Λείπει ο Μάρτης απ’ τη Σαρακοστή;
• Κάλλιο Μάρτη καρβουνιάρη, παρά Μάρτη καψαλιάρη. (Καλύτερα κρύο παρά ζέστη)

Τον Μάρτιο γιορτάζουν οι εξής

• 1 Μαρτίου: Ματρωνάλια – γιορτή προς τιμή της θεάς Ήρας, αφιερωμένη στις παντρεμένες γυναίκες.
• 17 Μαρτίου: Άγιος Πατρίκιος – προστάτης της Ιρλανδίας.
• 19 Μαρτίου: Άγιος Ιωσήφ – εορτή του συζύγου της Παναγίας.
• 25 Μαρτίου: Ευαγγελισμός της Θεοτόκου και Εθνική Εορτή της 25ης Μαρτίου για την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Οι Παγκόσμιες Ημέρες του Μαρτίου

• 1 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού
• 3 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα Άγριας Ζωής
• 8 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας
• 10 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα της Γλώσσας
• 12 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα κατά της Εξαθλίωσης
• 14 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα της Σωματικής Υγείας
• 15 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Καταναλωτή
• 20 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα Χαρτιού
• 21 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα Δασών
• 22 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα Νερού
• 23 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα Μeteorολόγου
• 24 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα κατά της Τυφλότητας
• 25 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Λαού
• 26 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα Σχολικής Εκπαίδευσης
• 28 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα Χορού

Ο Μάρτιος είναι γεμάτος παραδόσεις και έθιμα, καθώς είναι ο πρώτος μήνας της άνοιξης και συνδέεται με την αλλαγή του καιρού και τις γεωργικές δραστηριότητες. Ορισμένα από τα πιο γνωστά έθιμα του Μαρτίου στην Ελλάδα είναι:

• Το έθιμο του Μάρτη: Στις 1 Μαρτίου, οι μητέρες δένουν στα χέρια των παιδιών τους έναν ασπροκόκκινο «Μάρτη», μια κλωστή για να τα προστατεύσουν από τις ακτίνες του ήλιου και να μην καούν. Είναι σύμβολο καλοτυχίας και προστασίας, ενώ το φοράνε όλο το μήνα και το αφαιρούν όταν δουν το πρώτο χελιδόνι της χρονιάς.
• Η Πρωτοχρονιά του Μαρτίου (λαϊκό καλεντάρι): Στην ελληνική παράδοση, η 1η Μαρτίου θεωρούνταν πρωτοχρονιά σε πολλές περιοχές, και γιορτάζεται με έθιμα όπως το ποδαρικό (να γίνει το πρώτο βήμα με το δεξί πόδι), ραντίσματα με νερό και σπάσιμο πήλινων αντικειμένων για καλή τύχη.
• Ημέρες της Γριάς: Σύμφωνα με μια λαϊκή παράδοση, ο Μάρτιος «δανείστηκε» από τον Φεβρουάριο τις τελευταίες τρεις ημέρες του, που είναι οι πιο χειμωνιάτικες, για να τιμωρήσει μια γριά τσοπάνισσα που καυχήθηκε ότι ο Μάρτιος δεν μπορεί να της κάνει κακό.
• Λαϊκές παραδόσεις και διηγήσεις: Ο Μάρτιος συχνά απεικονίζεται με δύο γυναίκες, την καλή και την κακή, και ο καιρός του μήνα εξαρτάται από ποια «γυναίκα» έχει κοντά του. Επίσης, υπάρχει η παράδοση ότι ο Μάρτιος ήταν κάποτε ο πρώτος μήνας του έτους και έχασε τα πρωτεία του από τον Ιανουάριο.
• Μαστίγωμα με χλωρά κλαδιά στην Κρήτη: Σε μερικά μέρη της Κρήτης, την 1η Μαρτίου μαστίγωναν συμβολικά ανθρώπους και ζώα με χλωρά κλαδιά, πιστεύοντας ότι έτσι μεταδίδουν τη θαλερότητα και την ευφορία της άνοιξης.

Αυτά τα έθιμα συνδέονται με την αλλαγή της εποχής και τη γονιμότητα της φύσης, αντανακλώντας τη λαϊκή σοφία και πίστη στις δυνάμεις της φύσης και του χρόνου.

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΟΛΕΣ!